Mandaty
Obecnie na podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze RP stanu epidemii, obowiązują nas liczne ograniczenia zarówno w zakresie przemieszczania się, jak i kontaktowania z innymi ludźmi. Wskazane powyżej rozporządzenie zostało wydane na podstawie ustawy z dnia z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi w brzmieniu nadanym jej ustawą z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 […], zgodnie z którą, w przypadku naruszenia wprowadzonych zakazów, podlega się karze pieniężnej, która jest środkiem administracyjnym, wymierzanym przez organy inspekcji sanitarnej.
W zakresie powyższych kar pieniężnych, żadne inne organy nie mają uprawnień do wymierzania kar za naruszenia wprowadzonych zakazów. Policja i inne organy mundurowe, w zakresie swoich uprawnień mandatowych, związane są wyraźnym upoważnieniem ustawowym. Na gruncie obowiązującego w Polsce prawa, brak jest jakichkolwiek podstaw dla karania mandatami osób naruszających zakazy wprowadzone w związku ze stanem epidemii. Powoływana przez policję podstawa wystawienia mandatów, tj. art. 54 kodeksu wykroczeń jest w ocenie wielu prawników niezasadna. Wspomniany przepis dotyczy naruszenia przepisów porządkowych wydanych z wyraźnego upoważnienia ustawowego. Wbrew pierwotnemu odczuciu, przepisami porządkowymi, na gruncie prawnym, nie są jakiekolwiek przepisy regulujące te kwestie, lecz są to szczególnego rodzaju akty prawa miejscowego, wydawane na podstawie ustaw samorządowych. Chociażby z tego powodu, za przepisy porządkowe o których mowa w art. 54 kodeksu wykroczeń, nie mogą zostać uznane rozporządzenia i ustawy. Apelujemy do Państwa o pozostanie w domu jednak miejmy zarazem świadomość, że nie powinno się przyjmować mandatu za zachowania, które nie stanowią wykroczeń.
Powyższe okoliczności sprawiają, że wszelkie mandaty wystawiane za naruszenia zakazów przemieszczania się, czy kontaktowania są obarczone wadami, umożliwiającymi ich uchylenie, nawet w przypadku gdy taki mandat został przyjęty. Waga naruszeń w przypadku wystawienia takiego mandatu stwarza szanse uchylenia go nawet po terminie 7 dni od dnia jego otrzymania.
Przedstawione rozważania nie mają na celu zachęcania Państwa do nieprzestrzegania obecnych obostrzeń. W przypadku ich naruszenia, każdy naraża się ryzyko otrzymania kary pieniężnej przez organy sanitarne – i to nie tylko w sytuacji w której odmówi przyjęcia mandatu. Otrzymanie mandatu w żaden sposób nie czyni sprawy zakończonej i organy państwowe mają wciąż możliwość nakładania na osoby naruszające zakazy kar pieniężnych.
Dlatego też zachęcamy i prosimy o respektowanie decyzji władz. Jest to w interesie nas wszystkich. Mając przy tym na uwadze, że Rzeczpospolita Polska jest państwem prawa sygnalizujemy, że istnieje prawna możliwość obrony Państwa podstawowych praw, w przypadku ich rażącego naruszania przez władze poprzez wystawienie takiego mandatu.